Op zoek naar een cursus op maat

Bij Atlas helpen we inburgeraars en anderstaligen een gepaste cursus Nederlands te vinden. Nederlands leren is voor iedereen anders. Sommigen hebben een talenknobbel, anderen hebben dan weer alle moeite met grammaticaregels. Sommige mensen hebben al gestudeerd, anderen konden nooit naar school gaan. De ervaring verschilt van persoon tot persoon:

Onze klanten krijgen eerst een behoeftegerichte intake: we bekijken onder andere het profiel, de scholing, het niveau Nederlands en het perspectief van de klant. Ook voor deze dienstverlening werkten de Atlascollega’s razendsnel een online variant uit. Wanneer de maatregelen het toelieten, hielpen we de klant indien mogelijk verder in Atlas. In 2020 deden het team trajectbepaling en het team vervolgtraject 21.734 intakegesprekken Nederlands, een daling van 19,4% tegenover 2019.

Om het juiste startniveau en het leerprofiel te bepalen, nemen onze collega’s cognitieve vaardigheidstesten en/of instaptoetsen Nederlands af. In 2020 werden er 6984 toetsen afgenomen.

Wie na het verplichte niveau A2 nog verder les wil volgen, kan zich bij Atlas ook inschrijven voor een Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO). Zo schreven 1461 cursisten zich in bij Atlas voor CVO-niveaus hoger dan A2. Daarnaast hielp team vervolgtraject 627 afgestudeerde cursisten van basiseducatie met een inschrijving in een vervolgcursus bij CVO.

Anderstaligen die een beroepsopleiding met taalondersteuning willen volgen, krijgen advies van Atlas met behulp van nederlandsplusopleiding.be, een website die dit specifieke aanbod toegankelijk weergeeft voor partners en eerstelijnsmedewerkers.

Hoogopgeleide inburgeraars die in Vlaanderen willen studeren, kunnen bij Linguapolis Antwerpen (Universiteit Antwerpen) gedurende 5 niveaus een intensief traject Nederlands volgen. Ze kunnen voor dat studietraject een beurs krijgen als ze voldoen aan een aantal voorwaarden. Atlas screent de aanvragen voor deze beurzen en kon dit tijdens de coronacrisis ook online verderzetten. Voor het eerste niveau kunnen inburgeraars een beroep doen op een Vlaamse beurs. Voor de hogere niveaus kunnen ze een stadsbeurs aanvragen. In 2020 kenden we 77 Vlaamse beurzen en 200 stadsbeurzen toe.

In 2020 schreef Atlas 5811 anderstaligen* in voor een cursus Nederlands bij een Centrum voor Volwassenonderwijs (CVO) of het Centrum voor Basiseducatie Antwerpen (CBE). 14.266 cursisten volgden les bij de CVO’s in Antwerpen en Mortsel. In het universitair talencentrum Linguapolis waren dat er 2052. Bij CBE deden 2239 cursisten een traject voor gealfabetiseerden, 1375 cursisten een traject voor analfabeten.**

Online leren en zelfstudie

Net als bij de lessen Maatschappelijke Oriëntatie moesten de NT2-scholen tijdens de coronacrisis hun lessen Nederlands op een andere manier organiseren. Sommige klassen schakelden over op online les, voor andere doelgroepen bleek dat een te hoge drempel. Vanaf september 2020 werkte het volwassenenonderwijs met kleurencodes, die bepaalden volgens welke richtlijnen de lessen konden plaatsvinden. Elke school zocht een oplossing om haar cursisten toch nog de best mogelijke oefening te geven.

Zaher en Abdulhakim zijn NT2-cursisten en gaven anderen die ook thuis met Nederlands bezig waren moed en een aantal tips:

In je kot Nederlands leren zorgde ook voor een verhoogde populariteit van zelfstudie. Met de Taalgarage biedt Atlas al jarenlang advies op maat om zelfstandig Nederlands te leren, door samen met de klant gepaste materialen als boeken, websites of andere tools te kiezen.

De adviesgesprekken van Taalgarage konden online doorgaan, en met 240 adviesgesprekken noteerden we een stijging van maar liefst 173% tegenover 2019.

Brecht en Sana van team vervolgtraject zijn de zelfstudie-experten van de Taalgarage en getuigden over het succes van zelfstudie in ons Atlas magazine:

Mensen die plots niets te doen hadden of niet buiten mochten, konden terugvallen op de Taalgarage. We hebben veel online advies gegeven met de nadruk op websites en apps. Tijdens de lockdown heb ik de tijd genomen om heel wat websites en apps door te lichten. Het is een constante zoektocht om steeds goed, up-to-date materiaal te vinden. Sana en ik hebben bergen werk verzet.

Testen van het niveau Nederlands

Atlas neemt verschillende soorten toetsen Nederlands af, om klanten in het juiste niveau in te schrijven of om een bepaald taalniveau te bewijzen.

Instaptoetsen voor CVO

In 2020 deed Atlas 3111 instaptoetsen Nederlands voor CVO. Omdat de huidige toetsen dateerden van februari 2016, ontstond de nood om ze te actualiseren en aan te passen aan de behoeftes van specifieke doelgroepen en profielen. In oktober startte in samenwerking met de andere Agentschappen Integratie en Inburgering en NT2-aanbieders het project Herwerking instaptoetsen CVO, met financiering van het Agentschap Binnenlands Bestuur. Met de herwerkte toetsen willen we elke klant op een uniforme en kwaliteitsvolle manier kunnen testen.

Civiele testen

Een ander type test dat Atlas afneemt is de certificerende of civiele test Nederlands. De overheid vraagt voor de Belgische nationaliteit, bepaalde beroepen en opleidingen een bewijs van een specifiek taalniveau. Atlas kan als erkend testcentrum de niveaus A1, A2, B1 en B2 testen.

Eerst bekijken we in een screeningsgesprek wat de klant juist nodig heeft en of een test noodzakelijk is. We schatten het taalniveau en de digitale vaardigheden in, zodat we klanten met lage slaagkansen goed kunnen informeren over hun mogelijkheden. In 2020 deden we 761 gesprekken.

De civiele test zelf bestaat uit een test lezen en luisteren, en een test spreken en schrijven. Je moet eerst slagen voor lezen en luisteren voor je het andere deel mag afleggen. We namen in 2020 1050 lees- en luistertesten en 614 spreek- en schrijftesten af. Dat is amper een verschil met 2019. Vanaf de eerste lockdown in maart tot april kon Atlas geen certificerende testen afnemen, maar na de heropening van onze gebouwen deden onze collega’s een inhaalbeweging. De rest van het jaar bleef deze dienstverlening doorlopen met de nodige veiligheidsmaatregelen.

Vraag en aanbod in Antwerpen

Atlas is regisseur voor het aanbod Nederlands in Antwerpen. Dat betekent dat Atlas de vraag en het aanbod Nederlandse les monitort in samenwerking met haar partners in de stad – de NT2-scholen, VDAB en Sociale Dienstverlening. We houden de instroom van nieuwe Antwerpenaars in het oog, brengen leervragen en noden van (kandidaat-)cursisten en partners in kaart, signaleren hiaten en werken nieuwe voorstellen uit die inspelen op behoeftes van anderstalige cursisten.

Bij de start van de coronacrisis moesten we als regisseur een nieuwe rol vervullen: ervoor zorgen dat onze nieuwe online dienstverlening en het aangepaste NT2-aanbod zo goed mogelijk op elkaar waren afgestemd. De onvoorspelbaarheid van de coronacrisis maakte het niet gemakkelijk om een realistische inschatting te maken voor het schooljaar 2020 – 2021. Door permanent te monitoren en af te stemmen met alle scholen slaagden we erin voldoende passend aanbod te voorzien voor zowel CVO-, CBE- als universiteitsprofielen.

Online lesgeven was voor zowel Atlas als de CVO’s relatief onbekend terrein. We inspireerden en ondersteunden elkaar door ervaringen en methodieken uit te wisselen over bijvoorbeeld digitale tools. We bepaalden samen aan welke voorwaarden een cursist moest voldoen om online les te kunnen volgen en hoe we die voorwaarden bij Atlas konden checken. Ons Digilabo – waar inburgeraars terecht kunnen voor eenvoudige vragen over internet en computer – zette samen met de CVO’s extra in op digitale vorming van cursisten.

In het najaar evalueerden we met elke school en keken we al vooruit naar het behoefteplan voor het schooljaar 2021-2022, dat we samen met alle partners opstellen. We blijven werken aan een ideale wisselwerking tussen de dienstverlening van Atlas, de noden van de cursisten en het gepaste (digitale) aanbod.

Op Vlaams niveau finaliseerden we ook een aantal plannen:

  • Het Vlaams NT2-overleg keurde in februari 2020 een nieuw Vlaams afsprakenkader NT2 goed. Atlas schreef mee aan dit vernieuwde kader en maakte de lokale vertaling in overleg met de lokale NT2-partners, die het in september goedkeurden.
  • In maart 2020 werd voor het eerst een formeel behoefteplan NT2 gelanceerd. Dit plan bestaat uit een lokaal tekstrapport en een Vlaams datarapport.

In januari 2020 werd de samenwerkingsovereenkomst tussen CBE Antwerpen en Atlas verlengd. Met behulp van de middelen uit deze overeenkomst organiseert CBE Nederlandse les voor specifieke, laaggeletterde doelgroepen in onze stad, zoals werkzoekende klanten van Sociale Dienstverlening, ouders in lagere scholen, kwetsbare jonge ouders of jongeren die uit OKAN komen. Daarnaast zet CBE in op participatie met een aanbod voor laaggeletterde anderstaligen die Nederlands willen oefenen, bv. in Open Inloop Taal of via vrijwilligerswerk in een atletiekclub. Atlas en CBE wisselen tot slot ook intensief hun expertise en ervaring uit rond anderstaligheid en laaggeletterdheid, met bv. als resultaat nieuwe vormingen voor vrijwilligers in die Nederlands oefenen met anderstaligen.

 

* Cursisten met status ‘Ingeschreven’
** Cijfers uit eigen Atlasrapportage dd februari 2021. Cijfers van AHOVOKS waren op dat moment nog niet beschikbaar.